Keks

Keks

 

Keks, znany także jako ciasto owocowe lub bożonarodzeniowe, to wypiek o bogatej historii i wyjątkowym smaku. Choć dzisiaj keks kojarzy się głównie z okresem świątecznym, jego korzenie sięgają daleko w przeszłość, a dokładniej średniowiecza, gdzie podobne wypieki były popularne wśród europejskich monarchów. Wówczas ciasta owocowe były przygotowywane z mąki, cukru, jajek oraz suszonych owoców, a także alkoholu, w tym wina lub piwa. Początkowo, ciasta te były przygotowywane w formie prostokątnych bochenków, co miało symbolizować długowieczność i dobrobyt.

Historia keksa nie jest jednoznaczna, ale można pokusić się o stwierdzenie, że jego tradycja ma swoje źródło w starożytnym Rzymie, gdzie podobne wypieki były używane w ceremoniach religijnych. Później, w XVIII wieku, na dworach angielskich zaczęto piec bardziej zaawansowane wersje tego ciasta, z dodatkiem masła, cukru, jajek oraz korzennych przypraw. Tradycyjnie, keks był pieczony na specjalne okazje, takie jak wesela, narodziny czy Boże Narodzenie. W Anglii, nazywany był "Christmas cake" i był nieodłącznym elementem świątecznego stołu.

W XIX wieku, kiedy cukiernicy zaczęli eksperymentować z różnymi składnikami, keks zyskał nową formę – pojawiły się w nim bakalie, orzechy, migdały, a także skórki cytrusowe. Był to czas, kiedy spożywanie luksusowych ciast stało się bardziej powszechne, a cukiernicy zaczęli dekorować je, używając kolorowych lukrów i innych ozdób, aby dodać im jeszcze więcej świątecznego uroku.

Z biegiem lat, keks stał się bardziej dostępny i zaczął pojawiać się na stołach nie tylko w czasie świąt, ale również na innych uroczystościach, takich jak wesela, urodziny czy rodzinne spotkania. Współczesne wersje tego ciasta często zawierają różnorodne bakalie, jak żurawinę, suszone figi czy morele, orzechy i migdały, co nadaje mu wyjątkowego smaku i tekstury. Dodatkowo, wielu domowych cukierników wzbogaca go o alkohol, najczęściej rum lub koniak, który nadaje ciastu głębię smaku i aromatu.

Keks to ciasto, które jest jak podróż przez czas – łączy w sobie elementy tradycji, historii i nowoczesności. Jego bogata struktura, pełna różnorodnych składników, sprawia, że jest ono symbolem obfitości, dobrobytu i ciepła rodzinnego ogniska. Jest to ciasto, które z pewnością zaspokoi najbardziej wymagające podniebienia, a jednocześnie przypomni o wyjątkowych chwilach spędzonych przy rodzinnym stole. Zrób koniecznie.

Kaloryczność potrawy w 100 g: 397 kcal

W tym: Białka 8.25 g | Tłuszcze 22.46 g | Węglowodany 39.64 g (w tym cukry 17.32 g)

Kalorie policzone na podstawie jednostkowych składników podanych w przepisie.

Składniki:

 

- 320 g mąki pszennej tortowej

- 2 łyżeczki proszku do pieczenia

- 150 g cukru pudru

- 6 jajek

- 200 g masła + 1 łyżka do posmarowania formy

- 30 g kwaśnej śmietany 18%

- 80 g kandyzowanej skórki pomarańczowej

- 75 g suszonej żurawiny

- 50 g suszonych moreli

- 50 g orzechów włoskich

- 60 g orzechów laskowych

- 65 g migdałów w słupkach

- 2 łyżki bułki tartej do oprószenia formy

Przygotowanie:

 

Piekarnik rozgrzać do 170°C (grzanie góra/dół).

Formę keksową o wymiarach ok 12 x 30 cm wysmarować masłem a następnie obsypać bułką tartą.

Masło roztopić w rondelku i odstawić do całkowitego przestudzenia. Jajka oraz śmietanę należy wyjąć z lodówki odpowiednio wcześniej, aby osiągnęły temperaturę pokojową.

Mąkę przesiać do miski razem z proszkiem do pieczenia.

Suszone morele pokroić na mniejsze kawałki. Orzechy posiekać lub krótko zmiksować w malakserze, aby uzyskać mniejsze kawałki. Bakalie wymieszać z przesianą mąką pszenną dzięki temu bakalie nie opadną na dno ciasta.

Jajka ubić z cukrem pudrem na puszystą i jasną masę. Proces ubijania powinien trwać minimum 5 minut, aż masa stanie się lekka i zwiększy swoją objętość.

Do ubitej masy jajecznej powoli wlewać przestudzone roztopione masło, cały czas miksując, aby składniki dokładnie się połączyły. Następnie, do masy jajecznej z masłem, dodać przygotowaną mąkę z bakaliami oraz kwaśną śmietanę. Całość delikatnie wymieszać szpatułką, aż do uzyskania jednolitego ciasta.

Ciasto przełożyć do przygotowanej formy i wyrównać powierzchnię. Wstawić do nagrzanego piekarnika i piec przez 60–70 minut na środkowej półce piekarnika.

Po około 50 minutach sprawdzić ciasto drewnianym patyczkiem – jeśli po wyjęciu patyczek będzie suchy, keks jest gotowy.

Po upieczeniu lekko uchylić drzwiczki piekarnika i pozostawić ciasto na 10 minut. Następnie keks wyjąć z piekarnika, uwolnić z formy i przełożyć na kratkę do całkowitego ostygnięcia.

Po ostygnięciu udekorować wierzch wg własnych preferencji.

* Oto kilka propozycji udekorowania keksu, które nadadzą mu pięknego wyglądu i dodatkowego smaku:

1. Cukier puder i kandyzowane skórki pomarańczowe

Składniki:

 

- Cukier puder do posypania

- Kandyzowana skórka pomarańczowa (opcjonalnie pokrojona w drobniejsze kawałki)

 

Po upieczeniu i wystudzeniu keksu, posypać wierzch delikatnie cukrem pudrem. Dodatkowo, na wierzch keksu można ułożyć kilka kawałków kandyzowanej skórki pomarańczowej, aby podkreślić smak ciasta. Cukier puder można przesiać przez sitko, aby uzyskać równomierną warstwę.

 

2. Glazura czekoladowa

Składniki:

 

- 100 g gorzkiej czekolady

- 2 łyżki śmietany 18%

 

Czekoladę roztopić w kąpieli wodne. Dodać śmietanę i wymieszać, aż powstanie gładka masa. Wystudzony keks polukrować przygotowaną glazurą czekoladową. Pozwolić glazurze stężeć, a następnie udekorować na przykład kawałkami orzechów lub migdałów.

 

3. Bakalie i orzechy

Składniki:

 

- Bakalie (np. orzechy włoskie, laskowe, migdały, żurawina, rodzynki)

- Miód lub syrop klonowy (opcjonalnie)

 

Po wystudzeniu keksu, na wierzchu ciasta posmarować cienką warstwą miodu lub syropu klonowego i ułożyć na nim mieszankę bakalii. Orzechy, migdały oraz suszone owoce będą się ładnie trzymały na cieście, tworząc dekoracyjną i smaczną warstwę.

 

4. Krem z serka Mascarpone i cytryny

Składniki:

 

- 200 g serka Mascarpone

- 2 łyżki cukru pudru

- sok z połowy cytryny

- skórka z połowy cytryny

 

Serek Mascarpone wymieszać z cukrem pudrem i sokiem z cytryny, aż powstanie gładki krem. Na wystudzony keks nałożyć równą warstwę kremu. Na wierzch można dodać startą skórkę cytrynową dla ozdoby.

 

5. Lukier waniliowy

Składniki:

 

- 1 szklanka cukru pudru

- 2 łyżki wody

- 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego

 

W misce połączyć cukier puder, wodę i ekstrakt waniliowy. Mieszać, aż powstanie gładki lukier. Na wystudzony keks wylać lukier, tworząc na wierzchu cienką warstwę. Można także tworzyć wzory lub „nitki” lukru, dekorując w dowolny sposób.

 

6. Posypka z czekolady i wiórków kokosowych

Składniki:

 

- 50 g gorzkiej czekolady

- 2 łyżki wiórków kokosowych

 

Czekoladę roztopić w kąpieli wodnej. Następnie, rozlać roztopioną czekoladę na wierzchu keksu, a tuż przed jej stężeniem posypać wiórkami kokosowymi. Pozostawić ciasto na kilka minut do stężenia.

Smacznego!