Czeskie Knedliki

Czeskie Knedliki

Czeskie knedliki to kulinarna ikona Czech, która od stuleci króluje na stołach zarówno w skromnych domach, jak i w eleganckich gospodach. Są one czymś więcej niż tylko dodatkiem do dań – to symbol prostoty, tradycji i zaradności. Przygotowywane z łatwo dostępnych składników, takich jak mąka, jajka, mleko i czerstwe pieczywo, knedliki doskonale wpisują się w ducha kuchni środkowoeuropejskiej: sycącej i niewymagającej marnowania żywności.

Ich historia sięga średniowiecza, kiedy to prosty lud szukał sposobu na zagospodarowanie resztek pieczywa. Początkowo miały formę ciężkich, zbitych klusek gotowanych w wodzie, które podawano z mięsnymi sosami. W XVIII wieku, wraz z rozwojem czeskiej gastronomii, knedliki ewoluowały – zaczęto dodawać drożdże, co nadało im lekką i puszystą strukturę.

Na przestrzeni wieków knedliki stały się nieodłącznym elementem czeskiej tożsamości kulinarnej. Pojawiały się na stołach chłopów jako codzienny posiłek, ale również w pałacach arystokracji, gdzie były serwowane w bardziej wyrafinowanej wersji – np. z jagodami czy sosem waniliowym.

Rodzaje knedlików:

Houskové knedlíky (bułczane): Najbardziej klasyczne, przygotowywane z dodatkiem czerstwej bułki. Ich delikatna struktura świetnie wchłania sosy.

Bramborové knedlíky (ziemniaczane): Cięższe, robione z ziemniaków, bardziej sycące. Idealne do wieprzowiny i kapusty.

Ovocné knedlíky (owocowe): Na słodko, wypełnione sezonowymi owocami, takimi jak morele, śliwki czy jagody, i podawane z twarogiem, masłem oraz cukrem.

Czesi mówią, że knedlik to ich "chleb powszedni". Bez tego dodatku wiele tradycyjnych potraw, takich jak gulasz, svíčková (sos śmietanowy z wołowiną) czy pieczona kaczka z kapustą, byłoby niepełne. Knedliki pełnią podwójną rolę: z jednej strony sycą, z drugiej – doskonale chłoną sosy, będąc swego rodzaju "jadalnym talerzem".

W niektórych czeskich rodzinach sztuka krojenia knedlików to temat niemal rytualny. Tradycyjnie kroi się je nitką, aby uzyskać równe plastry, które nie zgniecie nożem. W restauracjach podawanie knedlików w idealnie równych porcjach to oznaka szacunku dla gościa.

Czeskie knedliczki są symbolem kuchni narodowej Czech. Tradycyjnie były podawane w biedniejszych domach, ponieważ stanowiły sycący i niedrogi dodatek. Dziś znajdziemy je w każdej czeskiej gospodzie jako nieodłączną część lokalnych specjałów.

Spróbować czeskich knedlików to jak odbyć podróż w czasie – do krainy, gdzie prostota smaku i tradycja spotykają się na jednym talerzu. To prawdziwy "kawałek Czech" na widelcu! Spróbujcie koniecznie sami.

Kaloryczność potrawy w 100 g: 246 kcal

W tym: Białka 9.31 g | Tłuszcze 3.17 g | Węglowodany 44.56 g (w tym cukry 2.55 g)

Kalorie policzone na podstawie jednostkowych składników podanych w przepisie.

Składniki:

 

- 500 g mąki pszennej

- 250 ml mleka

- 2 jajka

- 25 g świeżych drożdży

- 1 łyżka cukru

- ½ łyżeczki soli + 1 łyżeczka do gotowania

- 2 czerstwe bułki (kajzerka)

- 1 łyżka masła do podsmażenia bułki (opcjonalnie)

Przygotowanie:

 

W misce wymieszać drożdże z cukrem i 100 ml ciepłego mleka. Odstawić na 10-15 minut, aż zaczyn zacznie pracować.

Do miski miksera wsypać przesianą mąkę dodać sól, jajka oraz gotowy zaczyn. Przy użyciu haka do wyrabiania ciasta wyrobić miękkie i elastyczne ciasto. W trakcie wyrabiania stopniowo dolewać resztę mleka.

Czerstwe bułki pokroić w małą kostkę i lekko zrumienić na maśle lub podsuszyć w tosterze albo w piekarniku. Świetnie sprawdzi się też Airfryer.

Podsuszone kostki bułki dodać do ciasta i całość dokładnie wymieszać.

Czerstwe bułki w czeskich knedliczkach bułczanych (houskové knedlíky) są tradycyjnym i podstawowym składnikiem. Dodaje się je, aby nadać lekką strukturę, gdyż kostki bułki sprawiają, że knedliczki stają się bardziej puszyste i nie są zbite co byłoby typowe dla knedlików z samego ciasta drożdżowego. Bułka pozwala zachować wilgotność, ponieważ wchłania część wilgoci z ciasta, dzięki czemu knedliczki pozostają miękkie po ugotowaniu. Dodatkowo pozwala to uniknąć marnowania pieczywa. Tradycyjna kuchnia czeska, podobnie jak wiele innych kuchni środkowoeuropejskich, wykorzystuje czerstwe pieczywo, co pozwalało maksymalnie wykorzystywać zasoby w gospodarstwie domowym.

Miskę przykryć  ściereczką i odstawić w ciepłe miejsce na około 1 h, aż ciasto podwoi swoją objętość.

Wyrośnięte ciasto podzielić na min 4 równe części.

Uformować podłużne wałki. Uformowane knedle nakryć lekko wilgotną ściereczką i odstawić na ok 30 min do ponownego wyrośnięcia.

W dużym garnku zagotować wodę z 1 łyżeczką soli. Gdy woda zacznie wrzeć delikatnie włożyć wyrośnięte knedle i gotować przez 20 min na średnim ogniu obracając je co jakiś czas, aby równomiernie się ugotowały. Knedle najlepiej gotować partiami po max 2 sztuki jednocześnie – knedle podczas gotowania mocno rosną.

Po ugotowaniu knedliczki wyjąć na talerz i odstawić na chwilę, aby lekko przestygły.

Następnie pokroić w plastry, najlepiej nitką lub specjalnym nożem do knedlików.

Ciasto na czeskie knedliczki można przygotować dzień wcześniej, ale należy wówczas przechowywać je w lodówce, umieszczając w dużej misce szczelnie przykrytej folią spożywczą lub w zamykanym pojemniku. W chłodnych warunkach drożdże pracują bardzo wolno, co zapobiega przerośnięciu ciasta. Przed gotowaniem należy wyjąć je z lodówki około 2 h wcześniej, aby ogrzało się do temperatury pokojowej. Następnie uformować wałki i pozostawić na 30 min do lekkiego wyrośnięcia, po czym ugotować zgodnie z przepisem. Ciasto nie powinno być jednak przechowywane dłużej niż 24 h, ponieważ drożdże mogą zacząć zbyt intensywnie pracować co negatywnie wpłynie na smak i strukturę knedliczków. Lepszym rozwiązaniem w przypadku dłuższego przechowywania jest ugotowanie knedliczków dzień wcześniej i ich późniejsze podgrzanie na parze lub w kuchence mikrofalowej. Alternatywnie, surowe uformowane wałki można zamrozić, a po rozmrożeniu ugotować bez dodatkowego wyrastania wydłużając czas gotowania do 30 min.

Propozycje podania:

Z gulaszem wołowym – Klasyczna czeska kombinacja: miękki gulasz w aromatycznym sosie.

Z sosem pieczeniowym i duszoną kapustą – Doskonały dodatek do mięs pieczonych lub duszonych, np. wieprzowiny.

Z sosem śmietanowym i grzybami – Idealne dla miłośników delikatniejszych smaków.

Ze smażonym serem (smažený sýr) – Popularne danie, które można uzupełnić knedliczkami.

Na słodko – Knedliczki można polać masłem, posypać cukrem i cynamonem lub podać z konfiturą owocową.

Smacznego!